Balat’ta Ne Yapılır? Balat Gezi Rehberi

Balat, İstanbul’un tarihi semtlerinden biri olarak, derin kültürel kökleri, zengin tarihî mirası ve kozmopolit yapısıyla ziyaretçilerine eşsiz bir deneyim sunar. Semtin tarihi ve kültürel dokusunu tam anlamıyla keşfetmek isteyenler için rehberimiz burada.

Tarihi Sokakları Keşfedin

Balat, daracık sokakları, cumbalı evleri ve tarihi yapıları ile adeta bir zaman tünelinden geçiyormuş gibi hissettirir. Osmanlı döneminden kalma ahşap evler, 19. yüzyıldan itibaren Balat’ın kozmopolit yapısını yansıtan Rum, Ermeni ve Yahudi topluluklarının izlerini taşır. Bu evler, İstanbul’un farklı dönemlerine ışık tutan mimari özellikleriyle dikkat çeker.

Cumbalı Evler ve Sokaklar: Balat’ın dar sokakları, özellikle eski cumbalı evleriyle ünlüdür. Bu evler, genellikle renkli boyaları ve ahşap mimarisi ile göz alıcıdır. Cumbalar, Osmanlı döneminde evlerin dışa doğru genişlemesini sağlamak için inşa edilirdi ve bu mimari detay, Balat’ın sokaklarına özgün bir karakter kazandırır. Özellikle Kiremit Caddesi, Leblebiciler Sokağı ve Vodina Caddesi gibi bölgelerde bu tür evlerin en güzel örneklerini görebilirsiniz.

Merdivenli Yokuşlar: Balat’ın kendine özgü özelliklerinden biri de merdivenli yokuşlarıdır. Bu yokuşlar, semtin doğal eğimine uygun olarak inşa edilmiş ve Balat’a benzersiz bir karakter kazandırmıştır. Merdivenli yokuşlardan birine tırmanırken, Haliç manzarasını ve semtin benzersiz atmosferini keşfedebilirsiniz.

Çıkmaz Sokaklar ve Sürpriz Köşeler: Balat’ta sıkça karşılaşabileceğiniz bir diğer özellik ise çıkmaz sokaklardır. Bu sokaklar, zamanında semtin savunma amaçlı yapısı nedeniyle bu şekilde planlanmıştır. Her çıkmaz sokakta, sizi şaşırtacak bir sürprizle karşılaşabilirsiniz; kimi zaman bir sanat eseri, kimi zaman eski bir duvar resmi veya bir antika dükkanı çıkabilir karşınıza.

Kafelerde Zaman Geçirin

Balat’ın kafeleri, semtin ruhunu en iyi yansıtan mekanlardandır. Her biri özenle dekore edilmiş bu kafelerde, Balat’ın nostaljik atmosferini hissedebilirsiniz. Özellikle vintage dekorlar, antika eşyalar ve eski plaklar, bu mekanlara ayrı bir hava katar.

Artlocalist: Burada kendimizden bahsetmeden geçebilmemiz mümkün değil. Balat’a ulaştığınızda karşınıza çıkacak bir sürü kafe olacak, ancak sizleri en çok ağırlamak isteyen bizleriz, haberiniz olsun.

Bizim yazımızdan geldiğinizi belirtirseniz ayrıca bir sürpriz ile karşılaşabilirsiniz, bizden söylemesi.

Tarihi Kiliseleri Ziyaret Edin

Balat, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait birçok kiliseye ev sahipliği yapar. Bu kiliseler, semtin dini çeşitliliğini ve tarihsel önemini gözler önüne serer.

Aya Nikola Kilisesi: Aya Nikola Kilisesi, Balat’ın en eski ve en önemli dini yapılarından biridir. 13. yüzyılda inşa edilen bu Ortodoks kilisesi, Bizans İmparatorluğu döneminde önemli bir dini merkezdi. Kilise, adını denizcilerin koruyucusu olan Aziz Nikolaos’tan alır. 19. yüzyılda restore edilen yapı, Neo-Klasik mimarisi ve freskleriyle dikkat çeker. Kilisenin içindeki ikonalar ve dini objeler, Bizans sanatının güzel örneklerindendir.

Moğolların Meryemi Kilisesi (Kanlı Kilise): Moğolların Meryemi Kilisesi, 13. yüzyılda İmparatoriçe Theodora’nın kızı Maria tarafından yaptırılmıştır. Kilise, Balat’ın fethinden sonra da Ortodoks topluluğu tarafından kullanılmaya devam etmiştir. Kanlı Kilise olarak da bilinen bu yapı, İstanbul’un fethinden sonra minare eklenmemiş tek kilise olarak dikkat çeker. Kilisenin iç mekanındaki mozaikler, Bizans dönemi sanatının en güzel örnekleri arasında yer alır.

Ahrida Sinagogu: Balat, aynı zamanda İstanbul’daki en eski sinagoglardan birine de ev sahipliği yapar. Ahrida Sinagogu, 15. yüzyılda inşa edilmiştir ve Sefarad Yahudilerinin ibadet yeri olarak hizmet vermektedir. Sinagog, özellikle Tevrat okuma kürsüsünün gemi pruvası şeklinde olmasıyla ünlüdür. Bu detay, Yahudilerin Osmanlı topraklarına gelişini simgeler.

Balat Pazarı’nda Alışveriş Yapın

Balat Pazarı, hem yerel halk hem de ziyaretçiler için cazip bir alışveriş noktasıdır. Pazarda, taze meyve, sebze, baharatlar ve yerel ürünlerin yanı sıra, antikalar ve el yapımı ürünler de bulabilirsiniz.

Antika Pazarı: Balat’ın en ünlü pazarlarından biri de antika pazarlarıdır. Eski plaklar, el yapımı takılar, tarihi objeler ve vintage eşyalar bu pazarda bulunabilir. Antika meraklıları için Balat, adeta bir hazine sandığı gibidir.

Giyim ve Tekstil Ürünleri: Balat Pazarı, geleneksel tekstil ürünleri ve el yapımı kıyafetler açısından da zengindir. Özellikle otantik desenlerle süslenmiş kumaşlar ve el örgüsü ürünler, pazarın öne çıkan parçalarıdır. Pazarı gezmek, hem alışveriş yapmak hem de İstanbul’un geleneksel zanaatlarını yakından görmek için harika bir fırsattır.

Yöresel Lezzetler: Balat Pazarı’nda, yerel lezzetlerin tadına bakabilirsiniz. Özellikle ev yapımı reçeller, turşular, zeytinyağları ve baharatlar, pazarda sıkça bulunan ürünlerdir. Ayrıca, bazı tezgahlarda yöresel tatlılar ve börekler de satılır.

Sanat Atölyelerini Gezin

Balat, sadece tarihi yapıları ile değil, aynı zamanda modern sanat atölyeleri ile de dikkat çeker. Semtte birçok küçük sanat atölyesi bulunur ve bu atölyelerde yerel ve uluslararası sanatçıların eserleri sergilenir.

Resimden seramiğe, birçok farklı sanat atölyesi ve lokal sanatçıların dükkanlarına denk geleceğiniz Balat’ta hem sevdikleriniz için harika hediyeler alabilir hem de lokale destek verebilirsiniz.

Surp Hreşdagabed Ermeni Kilisesi’ni Ziyaret Edin

Surp Hreşdagabed Ermeni Kilisesi, Balat’ın en önemli dini yapılarından biridir. Kilise, 1835 yılında inşa edilmiş olup, Ermeni cemaatinin ibadet yeri olarak hizmet vermektedir. Kilise, Bizans ve Ermeni mimarisinin etkilerini bir arada barındırır ve Balat’ın dini çeşitliliğini yansıtan önemli bir yapı olarak dikkat çeker.

Kilise Mimari Özellikleri: Kilise, dışarıdan bakıldığında sade bir yapıya sahip gibi görünse de, iç mekanındaki detaylar oldukça zengindir. Ahşap işçiliği ve ikonalar, kilisenin en dikkat çekici özelliklerindendir. Ayrıca, kilisenin iç mekanında yer alan freskler ve dini objeler, Ermeni sanatının güzel örneklerini sunar.

Dini Törenler ve Festivaller: Surp Hreşdagabed Kilisesi, aynı zamanda Ermeni topluluğu için önemli dini törenlere ev sahipliği yapar. Özellikle Paskalya ve Noel gibi dini bayramlarda, kilisede düzenlenen törenler büyük bir katılımla gerçekleşir. Bu törenler, İstanbul’daki Ermeni cemaatinin bir araya geldiği ve dini inançlarını yaşattığı önemli anlar olarak öne çıkar.

Balat Sahili’nde Yürüyüş Yapın

Balat, Haliç kıyısında yer aldığı için, sahil boyunca yapacağınız bir yürüyüş size hem dinlendirici hem de keyifli bir deneyim sunar. Sahil şeridi, Balat’ın Haliç’e bakan yüzünü keşfetmek için harika bir yerdir.

Haliç Manzarası: Balat’ın sahilinden yürürken, Haliç’in muhteşem manzarasını izleyebilirsiniz. Özellikle sabah erken saatlerde veya gün batımında, Haliç’in sularında yansıyan ışıklar, unutulmaz görüntüler sunar. Ayrıca, Haliç boyunca uzanan yürüyüş yolu, hem yürüyüş yapmak hem de bisiklet sürmek için uygundur.

Balıkçılar ve Tekneler: Balat sahilinde yürürken, sık sık küçük balıkçı tekneleri ve balıkçıları görebilirsiniz. Bu tekneler, Haliç’in balıkçılık geleneğini devam ettiren önemli unsurlardır. Balıkçıların yanından geçerken, taze deniz ürünleri satan tezgahları görebilir ve yerel lezzetlerin tadına bakabilirsiniz.

Balat Parkı: Balat Parkı, sahil boyunca yürürken mola verebileceğiniz güzel bir dinlenme alanıdır. Parkta, çocuklar için oyun alanları, oturma yerleri ve yeşil alanlar bulunur. Özellikle hafta sonları, parkta piknik yapan aileleri ve yürüyüş yapan yerel halkı görebilirsiniz.

Camii ve Türbeleri Ziyaret Edin

Balat, Osmanlı dönemine ait önemli cami ve türbelere de ev sahipliği yapar. Bu yapılar, hem dini açıdan önemli mekanlardır hem de Balat’ın tarihi dokusunu zenginleştirir.

Ferruh Kethuda Camii: Ferruh Kethuda Camii, Balat’ın en eski camilerinden biridir. 16. yüzyılda, Kanuni Sultan Süleyman döneminde, Mimar Sinan tarafından inşa edilmiştir. Cami, Osmanlı mimarisinin klasik dönemi örneklerinden biridir. İç mekanındaki ahşap işçilik ve hat sanatları, caminin dikkat çeken özelliklerindendir.

Çıfıt Çarşısı Camii: Çıfıt Çarşısı Camii, Balat’ta yer alan bir diğer önemli dini yapıdır. Camii, eski bir kiliseden dönüştürülmüştür ve bu yüzden mimarisinde hem Osmanlı hem de Bizans etkileri görülür. Çıfıt Çarşısı, Osmanlı döneminde Yahudi tüccarların işlettiği bir pazar alanıydı ve camii de bu pazarın ortasında yer alıyordu.

Sancaktar Hayrettin Türbesi: Sancaktar Hayrettin Türbesi, Balat’ta ziyaret edebileceğiniz önemli türbelerden biridir. 15. yüzyılda inşa edilen türbe, Fatih Sultan Mehmet’in sancaktarı Hayrettin Bey’e aittir. Türbe, Osmanlı dönemi taş işçiliğinin güzel örneklerinden biridir ve özellikle mimarisiyle dikkat çeker.

Balat’ın Yemeklerini Tadın

Balat, İstanbul’un zengin mutfak kültürünün bir yansıması olarak, lezzetli yemekler sunan restoranlar ve lokantalarla doludur. Semtte, hem geleneksel Türk mutfağının hem de Ermeni, Rum ve Yahudi mutfaklarının izlerini taşıyan lezzetleri deneyebilirsiniz.

Agora Meyhanesi: Agora Meyhanesi, Balat’ın en ünlü meyhanelerinden biridir. 19. yüzyıldan bu yana hizmet veren bu mekanda, Rum meze kültürünün en güzel örneklerini bulabilirsiniz. Kalamar, ahtapot, lakerda gibi deniz ürünleri ve çeşitli mezeler, Agora Meyhanesi’nin menüsünde öne çıkar.

Forno Balat: Forno Balat, semtin en sevilen fırınlarından biridir. Özellikle taş fırında pişirilen pideleri ve lahmacunları ile ünlüdür. Sabah kahvaltısı için börek ve poğaçaları deneyebilir, öğle yemeği için ise çıtır pidelerin tadına bakabilirsiniz.

Cibalikapı Balıkçısı: Cibalikapı Balıkçısı, deniz ürünleri sevenler için Balat’ta mutlaka ziyaret edilmesi gereken bir yerdir. Taze balık çeşitleri, mezeler ve deniz ürünleri salataları ile ünlüdür. Özellikle Haliç manzaralı bir akşam yemeği için bu mekan tercih edilebilir.

Balat Kültür Evleri’ni Keşfedin

Balat’ta bulunan kültür evleri ve dernekler, semtin zengin kültürel mirasını yaşatmak ve tanıtmak için çeşitli etkinlikler düzenler. Bu etkinliklere katılarak, hem bölge hakkında daha fazla bilgi edinebilir hem de yerel halkla tanışabilirsiniz.

Balat Kültür Evi: Balat Kültür Evi, semtin tarihini ve kültürel mirasını tanıtmak amacıyla çeşitli sergi ve etkinlikler düzenler. Bu merkezde, Balat’ın tarihi, mimarisi ve toplum yapısı üzerine çeşitli sunumlar ve paneller düzenlenir. Ayrıca, yerel sanatçıların eserlerinin sergilendiği geçici sergiler de mevcuttur.

Fener-Balat Ziyaretçi Merkezi: Fener-Balat Ziyaretçi Merkezi, bölgenin tarihi ve kültürel zenginliklerini tanıtan bir diğer önemli mekandır. Merkez, hem turistlere hem de yerel halka yönelik rehberli turlar düzenler. Ayrıca, bölgeye ait tarihsel belgeler ve fotoğrafların sergilendiği kalıcı bir sergiye de ev sahipliği yapar.

Fener Rum Patrikhanesi’ni Ziyaret Edin

Fener Rum Patrikhanesi, Ortodoks Hristiyan dünyasının en önemli merkezlerinden biri olarak kabul edilir. Balat’a çok yakın olan Fener semtinde yer alan bu yapı, sadece dini bir merkez değil, aynı zamanda tarihsel ve kültürel önemi büyük bir yapıdır.

Patrikhane Tarihi: Fener Rum Patrikhanesi, 4. yüzyılda Bizans İmparatoru I. Konstantin tarafından kurulmuştur. İstanbul’un fethinden sonra da varlığını sürdüren Patrikhane, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Ortodoks Hristiyanların dini merkezi olarak önemini korumuştur. Patrikhane, özellikle II. Mahmud döneminde (19. yüzyıl) yenilenmiş ve bugünkü görünümüne kavuşmuştur.

Aya Yorgi Kilisesi: Aya Yorgi Kilisesi, Fener Rum Patrikhanesi’nin içinde yer alan en önemli dini yapıdır. 16. yüzyılda inşa edilen kilise, Patrikhane’nin ana kilisesi olarak hizmet verir. Kilisenin iç mekanında yer alan ikonalar, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden kalmadır ve Ortodoks Hristiyan sanatının önemli eserlerindendir.

Patriklik Kütüphanesi: Patrikhane, aynı zamanda zengin bir kütüphaneye ev sahipliği yapar. Patriklik Kütüphanesi’nde, Bizans dönemine ait el yazmaları, dini metinler ve Osmanlı dönemine ait belgeler bulunur. Kütüphane, hem teologlar hem de tarihçiler için önemli bir araştırma kaynağıdır.

Bonus: Feshane’ye Uğrayın

Feshane’ye değinmeden bu yazıyı sonlandırabilmemiz pek mümkün değildi. Balat’tan tramvaya binerek sadece on dakika içerisinde Feshane’ye ulaşabilmek artık mümkün.

Feshane, İstanbul’un Eyüpsultan ilçesinde, Haliç kıyısında yer alan tarihi bir mekandır ve Balat’a oldukça yakın bir konumdadır. Feshane, Osmanlı döneminden kalma bir sanayi yapısı olarak İstanbul’un endüstriyel mirasının önemli bir parçasıdır.

Feshane, yıl boyunca birçok farklı etkinliğe ev sahipliği yapar. Özellikle Ramazan ayı boyunca düzenlenen Ramazan etkinlikleri, Feshane’nin en bilinen organizasyonlarındandır. Bu etkinlikler kapsamında, geleneksel Türk sanatları sergileri, dini ve kültürel paneller, konserler ve iftar yemekleri düzenlenir. Ayrıca, yıl boyunca çeşitli sanat sergileri, antika fuarları ve kültürel festivaller de burada gerçekleştirilir.

Balat geziniz sırasında Feshane’ye uğrayarak, bu tarihi yapının hem mimari özelliklerini keşfedebilir hem de o sırada düzenlenen bir etkinliğe katılabilirsiniz. Feshane’nin büyük avlusu ve Haliç’e bakan manzarası, ziyaretçilere keyifli bir mola imkanı sunar. Aynı zamanda, Feshane’nin hemen yanında yer alan Haliç kıyısında bir yürüyüş yaparak, İstanbul’un bu tarihi bölgesini daha yakından keşfetme fırsatı bulabilirsiniz.